Kartalkaya raporu.. İşte kusurlu olanlar..

Kartalkaya Bolu Grand Kartal Oteli'ndeki yangın faciasına ilişkin bilirkişi heyetinin hazırladığı 13 sayfalık ön raporda, otele 1997 ve 1999 tarihlerinde inşaat ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi veren kurumun mülga Bolu Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü, yeni Bolu Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, 2009'dan sonra ruhsat ve yapı kullanma izin belgesi vermeye yetkili kurum olarak Bolu İl Özel İdaresi ile otel işletmesine Turizm İşletmesi Belgesi düzenleyen kurum olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ''sorumlu'' olduğu tespiti yapıldı. Raporda, otelin sahibi ve yöneticileri, müteahhit firmalar, yapı ruhsatı verenler, iş güvenliği uzmanları, mevcut binada, yangına karşı alınması gereken tedbirleri süresi içerisinde almadığından "kusurlu" bulundu.

Bolu Grand Kartal Otel'de 78 kişinin hayatını kaybettiği yangın faciasına ilişkin bilirkişi heyetinin ön raporu tamamlandı. Faciayla ilgili görevlendirilen bilirkişi heyetinin hazırladığı ön raporda, Kültür ve Turizm Bakanlığının da arasında bulunduğu bazı kurum ve kuruluşlar yangından "sorumlu", otel sahibi ve müteahhit firmaları ile işverenin arasında bulunduğu birçok kişi, kurum ve kuruluş "kusurlu" sayıldı. 

Bolu Grand Kartal Oteli yangın faciasıyla ilgili görevlendirilen bilirkişi heyetinin hazırladığı 13 sayfalık ön raporda, otel çalışanları ve müşterileri "müşteki mağdur" olarak yer aldı. 

Keşif tarihinin, yangının çıktığı 21 Ocak ile 22 Ocak olduğu, rapor tarihinin ise 23 Ocak 2025 olarak belirtildiği ön raporun, Grand Kartal Otel isimli işletmede mahallinde yapılan test, inceleme,ölçüm ve gözlemlere ve soruşturma dosyasına kazandırılan mevcut evraklara göre hazırlandığı belirtildi. 

Sonuç bölümünde "sorumlu" ve "kusurlular" sıralandı 

Raporun, gerekçeli sonuç bölümünde, şu tespitler yapıldı:

"Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik madde 6’ya göre bu yönetmelik hükümlerinin uygulanmasından aşağıdaki kişi, kurum ve kuruluşların 'sorumlu' olduğu komisyonumuzca değerlendirilmiştir: 

İlgili otele 1997 ve 1999 tarihlerinde inşaat ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi veren kurumun mülga Bolu Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü (yeni Bolu Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü), 2009 tarihinden sonra ruhsat ve yapı kullanma izin belgesi vermeye yetkili kurum olarak Bolu İl Özel İdaresi, söz konusu otel işletmesine Turizm İşletmesi Belgesi düzenleyen kurum olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sorumlu olduğu, Yatırımcı kuruluş ve yapı sahibi olarak Grand Kartal Otel isimli işletmenin sorumlu olduğu,

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 26 Temmuz 2002 tarihinden itibaren oteldeki yangın sistemleri ile varsa tadilat projelerinin tasarım ve uygulanmasında sorumluluğu olan mimar ve mühendisler ile uygulayıcı yükleniciler ve imalatçıların sorumlu olduğu,

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 26 Temmuz 2002 tarihinden itibaren yapının yapılması, kullanılması, bakım, onarım ve denetiminde görevalan müşavir, danışman, proje kontrol, yapı denetim ve işletme yetkilileri sorumlu olduğu..."

 Ön raporda "kusurlu"lar da belirlendi  

Bilirkişi ön raporunda, komisyon tarafından yapılan ön inceleme neticesinde soruşturmaya konu yangın olayında bazı kişi, kurum ve kuruluşların “kusurlu” olduğu görüş ve kanaatine varıldığı aktarılarak, bunlar şöyle sıralandı: 

Yatırımcı kuruluş ve yapı sahibi olarak Grand Kartal Otel’in sahibinin ve yöneticilerinin, mevcut binada, yangına karşı alınması gereken tedbirleri süresi içerisinde almadığından, binanın kuvvetli ve zayıf akım tesisatının tesisini mevzuata ve bilim fen ve sanat kurallarına uygun şekilde yaptırmadığından, ayrıca binadaki asansör, yangın algılama, acil durum alarmı, acil durum aydınlatma, yangın söndürme sistemlerinin periyodik kontrol test ve bakımı vb. iş ve işlemlerini mevzuat ve bilime uygun şekilde ve zamanında yaptırılmadığından kusurlu olduğu,

Binanın yangın algılama, uyarı, yönlendirme ve acil durum aydınlatma sistemlerinin mevzuata ve bilime uygun şekilde tesis edilmemesinden ve ilgili sistemlerin eksikliklerinin giderilmemesinden, yangın algılama ve uyarı sistemlerinin bakım, onarım çalışmalarını zamanında yaptırmamaktan dolayı (varsa) proje müellifi, ilgili sistemin eksik ve standartlara uygun olmaması nedeniyle yapı sahipleri ile birlikte yapı müteahhit firmaların kusurlu olduğu,

Yapıya ait imalatların (örneğin yapının dış cephe, çatı, iç mekan tadilatları ile tesisat ve benzeri sistemlerin) projelendirme, uygulama ve denetiminde görevli kişiler, varsa danışmanlar ile ilgili yapıdaki elektrik ve mekanik tesisatın tesis edilmesi ile tesisatın bakım, onarım ve işletmesinden sorumlu olan kişi ve firmaların yönetmelik hükümlerine ve bilim kurallarına uymadığı için yapı sahipleri ile birlikte kusurlu olduğu

Yapı ruhsatı vermeye yetkili merciler, yangın söndürme, algılama ve tahliye projelerinin ve uygulamalarının yangın yönetmeliği hükümlerine uygunluğunu denetlemedikleri gerekçesiyle kusurlu olduğu, 

(Varsa) Yapıyı sigorta eden şirket yönetmelik hükümlerine uyulup uyulmadığını denetlemediği için kusurlu olduğu, 

(Varsa) İş sağlığı ve güvenliği uzmanı mevcut binada, yangına karşı alınması gereken tedbirleri süresi içerisinde tespit edip işverene öneri yapmadığından kusurlu olduğu, ancak iş güvenliği uzmanı ile işveren arasında karşılıklı sözleşme imzalanmadıysa yangın güvenliği ile ilgili gerekli tedbirlerin alınmamasından işveren veya vekilinin kusurlu olduğu..."

Yeni deliller kazandırıldığında yeniden analiz edilecek 

Bilirkişi ön raporunda, soruşturmaya konu yangın olayına dair soruşturmayı aydınlatacak bilgi, belge, evrak ve dijitaldelillerin tamamının henüz soruşturma dosyasına eklenmediği, soruşturma dosyasındaeksikliklerin bulunduğu belirtildi. 

Konuyla ilgili kesin bir görüş ve kanaate ulaşabilmek için soruşturmadosyasına yeni deliller kazandırıldığında dosyanın detaylı olarak yeniden analiz edilmesi gerektiğine işaret edilen ön raporda, “Komisyonumuz sürecin hızlanması, yangın olayında sorumluluğu olan kişi ve kurumların belirlenmesi ve ileride telafisi güç ya da mümkün olmayan sonuçların ortaya çıkmaması için iş bu bilirkişi ön raporunu hazırlamış ve Savcılık Makamına sunmuştur. Soruşturma dosyasına kazandırılacak yeni deliller komisyonumuzca titizlikle takip ve analiz edilecek olup ilerleyen süreçte soruşturmaya konu yangın olayıyla ilgili denetime ve hüküm kurmaya elverişli teknik bilirkişi kök raporu hazırlanacaktır" denildi. 

Kartalkaya’daki Bolu Grand Kartal Oteli'ndeki yangın faciasına ilişkin bilirkişi heyetinin hazırladığı ön raporda, yangının restoran bölümünde elektrikli endüstriyel tip ızgaradan saat 03.20'de başladığı, zamanında müdahale edilmediği için etrafa yayıldığı belirlendi. Yapıda iki olması gerekirken bir adet kaçış merdiveni bulunduğu, merdivenın dumanla dolduğu ve baca etkisi yarattığı, yangın butonlarının, odalardaki yağmurlama sisteminin çalışmadığı tespitleri yapıldı.

Bolu Grand Kartal Otel'de 78 kişinin hayatını kaybettiği yangın faciasına ilişkin bilirkişi heyetinin ön raporu tamamlandı.

Ön raporda, bilirkişi heyetinin, otelin bulunduğu bölgeye, yangının gerçekleştiği gün sabah saat 07.30'da ulaştığı, ancak yangının devam etmesi nedeniyle otele giriş yapılamadığı, saat 18.00'da otelin 5. ve 4. katlarında incelemelerin yapılmaya başlandığı kaydedildi.

Ön raporun ilk bölümünde, otele ait yapı, tadilat ruhsatları, yapı kullanma izin belgeleri gibi soruşturmaya konu belgeler üzerinde yapılan analizlere yer verildi.

Raporda, otel yapı ruhsatının 22 Temmuz 1997’de, tadilat ruhsatının 4 Ocak 1999’da, yapı kullanma izin belgesinin 6 Ocak 1999’da alındığı belirtildi.

Otelin bulunduğu alanın, Kamu Arazisi İrtifak Hakkı kapsamında Kesin Tahsis Belgesi ile 30 Eylül 1971 tarihinden itibaren 49 yıllığına firma adına kesin tahsisinin gerçekleştirildiği, 4 Ocak 1999’da inşaat ruhsatı eki mimari projeleriyle binaya yapılan ilavelerin ruhsat eki proje ile uyumlu olmadığı tespiti yapıldı.

Ruhsat sonrası ilave edilenler

Ön raporda, binanın arka cephesi birinci kattaki, kafeterya ve kayak alanı olarak kullanılan alanın mimari projede olmadığı, yapıya sonradan eklendiği, yapının sağ ve sol yan cephelerindeki 3 ve 4. Kat ile zemin katlarının da mimari projede bulunmadığı, ruhsat sonrası ilave edildiği aktarıldı.

5 ve 6. kat arasında tesisat katının asma kata çevrilerek ofis ve oyun alanları olarak kullanıldığı, otelin 11. Katının, mimari projede kat lojman ve depodan oluşurken, otel müşteri odaları ve personel için düzenlenerek kullanıldığı belirtildi.

Asansör katını “kral dairesi” yapmışlar

Binanın 12. katının, mimari kat planında asansör katı olarak görünürken, “Kral Dairesi ve asansör makine dairesi” olarak tadilat yapılarak kullanıldığının tespit edildiği kaydedildi.

Raporda, yapıda en az iki adet kaçış merdiveninin mevcut olması gerekirken bir adet kaçış merdiveninin düzenlendiği tespiti yapıldı.

Yangın algılama cihazı küle dönmüş

Yapının acil durum aydınlatma sistemi incelemesi sonucu, yeterli sayıda tesis edilmeyen yangın algılama cihazının, otelin kuytu bir yerinde konuşlandırıldığı, yangın esnasında bu santralinin küle döndüğü ve kömürleştiği raporlandı.

Raporda, bütün odalarda bulunan optik duman dedektörlerinin çalışmadığı, yangın ikaz butonlarının basılsa dahi yangın alarmını devreye almadığı belirlendi.

Tüm bu durumların, yaşanan can ve mal kayıplarında ciddi artışa sebep olduğu, yangından kaçmaya çalışan mağdurların kaçış merdivenini ve koridorlar başta olmak üzere önlerini göremedikleri ve yangın merdivenini bulamayarak panikle yanlış yönlere yöneldikleri kaydedildi.

Yakın zamanda yenilenen elektrik tesisatı mevzuata aykırı

Otelin yakın tarihte yenilenen elektrik tesisatındaki kabloların alev geciktirici özelliğinin bulunmadığı, yenilenen tesisat da dahil tüm elektrik iç tesisatının mevzuata aykırı yapıldığı belirtildi.

Zorunlu olduğu halde odalarda yağmurlama sisteminin olmadığı, bütün katlarda içerisinde bir adet yangın tüpünün bulunduğu iki dolap yer aldığı, ancak yangın dolabı tesisatında suyun ve pompa sisteminin yer almadığı da belirlendi.

Çatı kaplamaları yanıcı malzemeden

Otelin çatı kaplamalarının yanıcı malzemeden yapılmasının 9, 10, 11 ve 12. katların ağır hasara uğramasına neden olduğu, döşeme kaplamalarının halı, duvar ve tavanlarda masif ahşap bloklarının kullanılmasının yangın şiddeti ve yayılma hızını artırdığı tespitleri yapıldı.

Merdivenlerin tümünün içerisine alev ve duman girmiş

Otelde, biri genel kullanıma, biri personel kullanımına ayrılmış, diğeri de “yangın kaçış merdiveni” olarak düzenlenmiş 3 merdiven bulunduğu aktarılan raporda, “Kaçış merdiveni içerisinde mevzuata aykırı olmasına rağmen elektrik şaftı, elektrik panosu, baz istasyonu ve benzeri tesis edilmiş olduğu görüldü. Soruşturmaya konu yapıda en az iki adet kaçış merdiveninin mevcut olması gerekirken yapıda bir adet kaçış merdiveninin düzenlendiği anlaşıldı.” denildi.  

Merdivenlerin tümünün içerisine alev ve dumanın girdiği, buraların baca vazifesi görerek alevi üst katlara yaydığı, katlardaki yangın kapılarının, tesisat kapaklarının kablo kanallarının tamamen yandığının görüldüğü kaydedildi.

Yangının başlamasına ilişkin analiz

Bilirkişi raporunda, yangının çıkış sebebi, otelin kapalı devre güvenlik kamera sistemine kayıtlı olan dijital delillerin incelenmesiyle tespit edildi.

Raporda, güvenlik kamera sistemi üzerine yapılan incelemede yangının çıkış sebebiyle ilgili şunlar kaydedildi:

“Restoran bölümünde çok sayıda elektrikle çalışan cihazın görüldüğü, bu cihazlardan elektrikli endüstriyel tip ızgaradan saat 03.20'de başlamak üzere yavaş yavaş dumanların yükselmeye başladığı, ızgaranın içerisinde alevli bir şekilde yanmanın olduğu net olarak görüldü. Elektirkli ızgara içerisindeki kablolarda anlık ve ufak çaplı parlamanın meydana geldiği, bunun artarak devam ettiği ve ızgarada başlayan yangına zamanında müdahale edilmediği için yangının etrafa yayıldığı kamera kayıtlarına yansıdı. Otelin restoran bölümünde açık vaziyette bulunan cihazdan kaynaklanan yangının elektrik kaynaklı başlamadığı anlaşıldı.”

Ahşap malzemeler nedeniyle yangın hızla büyüdü

Raporda, restoran içerisinde yer alan yanıcı ahşap iç kaplamalar, mobilyalar, dekoratif amaçlı kullanılan ahşap malzemeler nedeniyle yangının hızla büyüdüğü, yapıda yer alan merdivenlerin de baca vazifesi görerek alev ve dumanı hızla üst katlara yaydığı anlatıldı.

Restoran pencerelerinin yangında patlaması sebebiyle otelin doğu cephesi boyunca alevlerin hızla yayıldığı ve bu cephedeki otel odalarına sirayet ettiği belirtilen raporda, çatı kaplamalarının yanarak, öncelikle 9, 10 ve 11. katlarda bina köşelerindeki odalara yangının sirayet ettiği, 12. katın ise tamamen yandığının görüldüğü belirtildi. Merdiven boşlukları ve düşey şaftlardan kaynaklı olarak oteldeki kat koridorlarına duman dolması, merdivenlerin baca vazifesi görerek kullanılmaz hale gelmesinin insanların tahliyesini imkansız hale getirdiği tespiti yapılan raporda,  “Binanın doğu cephesinde, özellikle orta akslarda kapalı çıkmalara ait çatıların ahşap olması, bu cephedeki yangın yükünü artırarak söz konusu cephedeki odalara alev ve duman girişinin miktarının ve hızının artmasına sebep olmuştur.'' denildi.Ankahaber